Przy omawianiu ćwiczeń, mających na celu stymulację sensoryczną u dzieci, należy wyróżnić ćwiczenia na stymulację polisensoryczną (czyli bodźce płynące ze wszystkich zmysłów – wzrok, słuch, węch, smak, ruch i dotyk) i ćwiczenia na rozwój funkcji percepcyjno – poznawczych wspomagających mowę ( inaczej współdziałanie odbioru bodźców płynących z procesu poznawczego i ruchu).
Stymulacja polisensoryczna
Ćwiczenia do stymulacji sensorycznej, a dokładniej dotyczące stymulacji polisensorycznej, to np.:
- przeciąganie liny;
- dociskanie ciała poduszkami lub innymi miękkimi przedmiotami;
- gniecenie przedmiotów ( liści, patyków) – doskonałe ćwiczenie do wykonania na świeżym powietrzu;
- odtwarzanie ruchów ciała po rodzicu;
- wystukiwanie rytmów;
- rozplątywanie supłów;
- masaż całego ciała różnymi fakturami;
- rzucanie woreczkami do celu;
- czynności kształtujące motorykę małą (np. wycinanie, robienie dziurek dziurkaczem, zszywanie kartek zszywaczem, odkręcanie, zakręcanie słoików);
- słuchanie dźwięków;
- wałkowanie ciała butelką wypełnioną ciepłą wodą;
- wodzenie palcem po konturach liter i cyfr;
- zabawy z lupą;
- wykorzystanie tuby z papieru do zabawy w głuchy telefon;
- ćwiczenia z wykorzystaniem makaronów do nauki pływania;
- odciskanie dłoni i stóp w różnego rodzaju masach;
- dociskanie dłońmi do kolan w leżeniu;
- masaż sfery oralnej poprzez celofan i folię z bąbelkami;
- stymulacja zapachowa ( naturalne aromaty);
- zabawy latarką;
- słuchanie odgłosów przyrody;
- ssanie smakowej kulki lodowej;
- ćwiczenia ruchowe z obciążnikami;
- chodzenie na miniszczudłach.
Stymulacja funkcji percepcyjno-motorycznych (wspomaganie rozwoju mowy)
Ćwiczenia na usprawnienie funkcji percepcyjno – motorycznych to np:
- wrzucanie piłeczki do kubeczka;
- przeplatanie liny lub nitki przez szczebelki drabinki gimnastycznej lub podobnej;
- imitacja ruchów pływania;
- kręcenie na ręku i nodze dmuchanego kółka do pływania;
- chodzenie po obręczy;
- skoki w worku;
- zabawy z hula-hoop;
- odbijanie balonika różnymi częściami ciała;
- przenoszenie przedmiotów między nogami;
- popychanie głową piłki w pozycji na czworakach;
- przeskakiwanie z nogi na nogę;
- nakręcanie minutnika;
- rysowanie oburącz (kółek, spirali itp.);
- chodzenie po tzw. “ósemce” ( np narysowanej kredą na podłodze);
- odbijanie piłki od ściany lub podłogi i łapanie jej w coś;
- “strojenie min” przed lustrem;
- otwieranie i zamykanie kłódek;
- cwał w różnych kierunkach;
- imitowanie znanych ruchów ( np.mycie zębów, kopanie piłki, strzelanie bramek, wbijanie gwoździ, jazda na łyżwach itp.);
- dotykanie się różnymi częściami ciała ( np. ręki nogą itp);
- zwijanie ciała w kłębek i rozwijanie go.
Ćwiczenia do stymulacji sensorycznej – o czym należy pamiętać?
- stosowaniu powtórzeń, używając tego samego słownictwa w różnych sytuacjach;
- mówieniu jak najwięcej do dziecka, ale używając prostego języka;
- korzystaniu z sugestii innych specjalistów;
- modyfikować środowisko dziecka w zależności od dysfunkcji;
- stawianiu dziecka w jasnych sytuacjach;
- nie zmuszaniu dziecka;
- wykorzystywaniu na co dzień przedmiotów dobrze znanych dziecku;
- pozwoleniu wybrania przez dziecko ulubionego ćwiczenia jako formy nagrody.
źródło: Bożena Odowska – Szlachcic, Metoda integracji sensorycznej we wspomaganiu rozwoju mowy u dzieci z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego, wyd. Harmonia, Gdańsk 2021.